…uruchomiono magnetonę i maszynki sygnałowe…

Podczas pierwszego majowego weekendu postępował montaż centrali telefonicznej systemu Siemensa. Na swoje właściwe miejsce trafiły dwa stojaki wybieraków grupowych. Wybieraki grupowe oraz liniowe uzupełniono o wyposażenie – puszki przekaźnikowe. Zamontowano ramę stojaka wybieraków wstępnych abonentów grupy „300″ oraz uzupełniano półki stojaka wybieraków grupowych abonentów grupy „200″. Rozpoczęto układanie okablowania na drabinkach kablowych. Uruchomiono magnetonę i maszynki sygnałowe, toteż już w piątek, 1 maja (wcale nie w czynie przerwszomajowym ), po kilku latach przerwy, w słuchawce dało się ponownie usłyszeć miły głos zapowiadający charakterystyczny dla kolejowej łączności meldunek geograficzny: „Skierniewice… Skierniewice… Skierniewice…” oraz nadawany alfabetem Morse’a zgłoszeniowy sygnał skierniewickiej centrali.

… „Abonenci” mogą być  połączeni za pomocą wybieraków liniowych…

Na przypadający w sobotę dzień otwarty Parowozowni „teletechnikom PSMK” udało się uruchomić (na razie tylko w ramach demonstracji) możliwość automatycznego połączenia pomiędzy dwoma „abonentami”. „Abonenci” posiadając tymczasowe, dwucyfrowe numery „34″ i „35″ mogą być połączeni między sobą na razie tylko za pomocą uruchomionych wybieraków liniowych.

(pm)

… jest to obecnie jedyny zachowany (…) obiekt…

W ostatnich tygodniach zimy rozpoczęliśmy działania na rzecz udostępnienia kolejnej części kolekcji Stowarzyszenia. PSMK oprócz – najbardziej widowiskowego – taboru, zgromadziło m.in. bogaty zbiór stosowanych w kolejnictwie urządzeń łączności. Wśród zebranych zegarów, aparatów i łącznic telefonicznych jednym z ciekawszych eksponatów jest KATS. Nasz KATS czyli Kolejowa Automatyczna Telefoniczna Stacja pochodzi ze skierniewickiego węzła. Została zakupiona przez PSMK w grudniu 2006 roku ze środków podarowanych przez dwu naszych kolegów. Wtedy właśnie po pięćdziesięciu czterech latach eksploatacji urządzenia skierniewickiej KATS zostały całkowicie wymienione. Wyboru układu (stojaków) centrali dokonał kol. Rafał Undra, mając na względzie zachowanie przekroju funkcjonalności typowej węzłowej KATS układu „1000″. Chodziło o to aby centralę zmieścić w znacznie mniejszym niż dotychczas pomieszczeniu. Nasz „1000″ jest więc nieco odchudzony z najbardziej powtarzalnych elementów, zawierając obecnie, zamiast 500, „jedynie” 200 numerów abonentów wewnętrznych. Zachowano jednakże wybór translacji umożliwiających obsługę połączeń rozmaitych urządzeń – łącznic ręcznych, elementów łączności liniowej, pocztowej itp. – tak jak w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. Pewne podzespoły, nie występujące w łącznicy skierniewickiej zakupiono z likwidowanych central w innych węzłach kolejowych. Jak się orientujemy, jest to obecnie jedyny zachowany do celów muzealnych tego typu obiekt.

Posiadany przez nas KATS jest systemu Strowgera w wykonaniu Siemensa – specjalnie dla kolei opracowanego w końcu lat dwudziestych układu BASA (BAhn-Selbstanschluss-Anlage). Centrale te, instalowane od lat trzydziestych na sieci DRG, w okresie wojny pojawiły się w całej okupowanej Europie, zapewniając jeden z najlepszych systemów łączności. Był to zarazem pierwszy w historii Europy automatyczny system łączności o zasięgu kontynentalnym. Dzięki swoim właściwościom, centrale te – w okresie wojny służyły także polskiemu ruchowi oporu do ścisłego i bezpiecznego określania aktualnego przebiegu linii frontu. Po prostu – wykręcając numery kierunkowe węzłów, sprawdzano, który z nich jeszcze jest czynny… System BASA po wojnie został przyjęty jako typowy dla telefonii PKP w odróżnieniu od innych sieci łączności (pocztowej, resortowych) gdzie jako normalny zastosowano układ Strowgera, produkowany w Polsce od początku lat trzydziestych na licencji angielskiej. Jeszcze dzisiaj, szczególnie starsi pracownicy kolei, telefon kolejowy czasami nazywają „bazowym”…

… starsi pracownicy kolei, telefon kolejowy czasami nazywają „bazowym”…

… trwają prace nad uruchomieniem centrali…

Skierniewicką centralę wyprodukowały w roku 1951 czeskie zakłady Tesla, które od lat dwudziestych ściśle współpracowały z wytwórniami niemieckimi, opierając się właśnie na systemie Siemensa. Mimo powojennego roku produkcji, nasz eksponat jest ścisłą kompilacją przedwojennego modelu Eb-V/34 i wojennego Eb-V/40. Posiada zresztą, zapewne z wtórnych wymian, bardzo dużo podzespołów pochodzących z okresu wojny. Szczególnie interesujące są elementy nowsze – zmodernizowane podzespoły produkowane przez przemysł krajowy jeszcze w latach siedemdziesiątych. Dzięki temu, a także dzięki troskliwej obsłudze sprawowanej przez skierniewickich pracowników kolejowej telekomunikacji ta półwiekowa centrala do ostatnich dni doskonale funkcjonowała, m.in. zapewniając pełnoautomatyczny ruch telefoniczny pomiędzy siecią kolei a nowoczesną, cyfrową łącznicą miejską TP SA.

Obecnie trwają prace nad uruchomieniem centrali do stanu czynnego. Obiekt po zakupieniu został pod fachowym okiem kol. Rafała zdemontowany, przewieziony i zmagazynowany w taki sposób, aby uchronić go przed uszkodzeniami. Stąd mamy możliwość ponownego uruchomienia tej arcyskomplikowanej maszynerii. KATS ustawiono w parterowym (z uwagi na ciężar), nie podpiwniczonym pokoju w budynku administracyjno-warsztatowym.

(pm)

fot. Jolanta Sobczyńska
(ITS – Polska Dziennik Łódzki)

W sobotę 22 listopada, podobnie jak w latach ubiegłych do skierniewickiej Parowozowni zaprosiliśmy emerytowanych kolejarzy z okazji Dnia Kolejarza. Tradycyjnie już przy wypiekach i herbacie toczyły się ożywione dyskusje. Snute były wspomnienia o tej dobrej kolei z dawnych lat. Jako specjalną atrakcję zgromadzeni obejrzeli odbudowany wagon „Steinfurt” oraz prezentację multimedialną dotyczącą niemieckiego muzeum kolejowego w Bochum Dahlhausen.

Niespodziankę uczestnikom spotkania sprawiły uczennice Szkoły Podstawowej nr 4, które wraz nauczycielką p. Beatą Więckowską przyszły złożyć życzenia kolejarzom z okazji Ich święta. Nie zabrakło też czytania tuwimowskiej „Lokomotywy” brawurowo wykonanego u boku Ol49-4.

Całkowicie od nowa wykonany pomost wejściowy i bariera oczekujące zabezpieczenia antykorozyjnego i malowania

Od kilku tygodni trwają intensywne prace wykończeniowe przy wagonie IV klasy (L. Steinfurt, 1889). Ten etap robót staje się najbardziej widowiskowy. Dotąd większość operacji, często złożona lub czasochłonna, była wykonywana na warsztacie, a przez to niewidoczna. Teraz jest inaczej, coraz częściej w pojeździe zakładane są gotowe wcześniej przygotowane podzespoły. Oczekujące na montaż, wykonane w stolarni lub ślusarni, poszczególne elementy – i co tu mówić – już tam przeszkadzające, teraz mogą wreszcie pojawić się na swoich miejscach. Nie bez znaczenia jest kolejność prac . Nikt wszak nie chciałby wykonaniem jednych czynności utrudnić lub zablokować inne.

Na zdjęciu – całkowicie od nowa wykonany pomost wejściowy i bariera oczekujące zabezpieczenia antykorozyjnego i malowania. Dotychczas używane blachy obu pomostów, spracowane a przede wszystkim mocno zeszpecone rozmaitymi poprawkami podczas napraw okresowych, postanowiliśmy wymienić na nowe. Pewną trudnością był jedynie zakup odpowiednio (wg odpowiedniego wzoru) ryflowanej blachy stalowej.

Oryginalne blachy pomostów posiadały charakterystyczne wycieraczki – kwadratowe ruszty umożliwiające pasażerom oczyszczenie obuwia z błota – pojazd był bowiem przeznaczony na linie lokalne, nie posiadające elegancko wybudowanych i utwardzonych peronów. Wycieraczki odtworzyliśmy, przy czym na czas prac montażowych są one założone technologicznymi klapkami wyciętymi z kawałków blachy.

Konieczne stało się również odtworzenie oryginalnej bariery jednego z pomostów. Oryginalną, kutą barierę w naszym pojeździe zamieniono kiedyś na prostą, dorobioną z kątowników. Obecnie można już obejrzeć barierę pomostu całkowicie odtworzoną wg starego, pruskiego wzoru.

Wnętrze pojazdu także nabiera pożądanego kształtu. Zmontowane latem ściany i podłoga otrzymują listwy maskujące. Dopasowywane są elementy obramówek okien. Przyniesiono już z warsztatu i przygotowano do ostatecznego ustawienia całkowicie zmontowane ławki w standardzie klasy IV. Ławki trafią na wyznaczone miejsca po zabudowaniu kieszeni okien.

Więcej o odbudowie „Steinfurta” w aktualnościach WET (Warsztatów Edukacji Technicznej „Parowozownia”). Serdecznie zapraszamy do uczestnictwa w końcowym etapie remontu pojazdu – niebawem najstarszego polskiego wagonu pasażerskiego w stanie zdatnym do jazdy.

Miło nam poinformować, że 19 czerwca Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei uzyskało status Organizacji Pożytku Publicznego. Cieszy nas, że wielomiesięczne starania zostały zwieńczone sukcesem.

Zgodnie z już utartą tradycją, w sobotę 7 czerwca zaprosiliśmy do Parowozowni najmłodszych na Dzień Otwarty z okazji ich święta.

Tego dnia dla naszych gości przewidzieliśmy wiele atrakcji. Wszyscy chętni mogli z przewodnikami zwiedzić Parowozownię wraz ze zgromadzonymi w niej zbiorami zabytkowego taboru. W budnku warsztatowym, dzięki grupie modelarzy „N-orma” można było podziwiać mknące po miniaturowych szynach miniaturowe pociągi – 160. krotnie zmniejszone kopie prawdziwych pojazdów kolejowych. Pokazy przygotowywane przez naszych Kolegów, w Skierniewicach od lat cieszą się ogromnym zainteresowaniem.

Tradycyjnie nie zabrakło przejazdów drezynami po specjalnie wydzielonym odcinku toru. Na dziedzińcu Parowozowni w towarzystwie starego, ogromnego parowozu Ty51 eksponowane były współczesne pojazdy kolejowe udostępnione przez spółki Grupy PKP: wózek motorowy WM15-260 i pojazd kolejowego ratownictwa technicznego „Unimog”, pociąg sieciowy PS.00-23 oraz lokomotywa spalinowa SM42-927.

W samo południe odbył się pokaz tresury psów służbowych Straży Ochrony Kolei.

W tym roku Dzień Dziecka w Parowozowni Skierniewice zyskał szczególną oprawę – został włączony do programu ogólnopolskich „Dni Techniki Kolejowej” i naszym spotkaniem z okazji Dnia Dziecka inaugurowaliśmy cykl czerwcowych spotkań w całym kraju.

Serdecznie dziękujemy PKP PLK S. A., PKP Cargo S. A., PKP Energetyka sp. z o. o. oraz lokalnym mediom za wsparcie imprezy.

26 stycznia został rozpoczęty pierwszy etap odbudowy wagonu motorowego SN51-02 – z dużym wysiłkiem został zdemontowany ważący około 500 kg oryginalny silnik (z 1938 r.), który dzięki pomocy Firmy Mercedes-Benz już wkrótce zostanie poddany kapitalnemu remontowi w wyspecjalizowanym zakładzie. O postępie i przebiegu prac przy wagonie SN51-02 będziemy informować w specjalnym serwisie.

Po 10 dniach nieobecności, w sobotę (13 października) powróciła do nas oczyszczona z rdzy konstrukcja wagonu „Steinfurt” – więcej informacji o przebiegu remontu eksponatu dostępnych jest tutaj.

Ponad 150 osób przyjechało w sobotę 22 września do Skierniewic pociągiem retro „Skierniewice Express”, zorganizowanym Fundację Era Parowozów przy współpracy z PSMK. Uczestnicy przejazdu zwiedzili Parowozownię, a przewodnicy PTTK zabrali chętnych na przechadzkę po najciekawszych zakątkach grodu nad Łupią.

Dla miłośników kolei nie lada gratką był wjazd prowadzonego przez parowóz Ok1-359 z Wolsztyna składu pociągu na teren Parowozowni, gdzie mógł być podziwiany z bliska. Dzięki rozreklamowaniu przez lokalne media przybycia parowego „ekspresu” do Skierniewic, popołudnie z parowozem na Łowickiej cieszyło się ogromnym zainteresowaniem również skierniewiczan.

Podczas pikniku w przepięknej, jesiennej aurze zwiedzającym przygrywała Miejska Orkiestra Dęta (dziękujemy!) i serwowano grochówkę wydawaną za okolicznościowe „bony żywnościowe” na wzór tych, które przed laty otrzymywali kolejarze.

Zabytkowy pociąg wyruszył w powrotną drogę do Warszawy punktualnie o 15.00.

Poprzednia wizyta czynnej lokomotywy parowej w Parowozowni miała miejsce 2 lata temu z okazji organizowanych przez PSMK obchodów 160 rocznicy kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Gościliśmy wówczas parowóz Ok22-31, również z Wolsztyna.

W sobotę 2 czerwca 2007 r. miał miejsce kolejny w tym roku Dzień Otwarty w Parowozowni Skierniewice – tym razem jako impreza rozpoczynająca Ogólnopolskie Dni Techniki Kolejowej organizowane przez Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji. Z okazji przypadającego dzień wcześniej Dnia Dziecka adresowany on był przede wszystkim do najmłodszych. Dla nich, oprócz zwiedzania zbiorów zgromadzonych w hali wachlarzowej, przygotowaliśmy wiele dodatkowych atrakcji. Ogromnym powodzeniem cieszyły się przejazdy drezynami ręcznymi, a w starym magazynie grupa modelarska „N-orma” zaprezntowała największą w historii Skierniewic modułową makietę kolejową z kursującymi po niej miniaturowymi pociągami (160 razy mniejszymi od prawdziwych!).

Kolejne atrakcje przygotowały zaproszone przez nas firmy – dzięki uprzejmości kierownictwa Zakładu Łódzkiego PKP Energetyka Kolejowa sp. z o. o. w Parowozowni eksponowany był (wraz z pokazem działania) stacjonujący w Skierniewicach nowoczesny pociąg pogotowia sieciowego PS00-23, Trakcja Polska – PKRE S.A. natomiast zaprezentowała wykorzystywaną przy modernizacji trasy Łódź – Warszawa palownicę. O drobne gadżety reklamowe zadbały PKP Cargo S.A. i PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Jedynie nasze prośby o piękną pogodę pozostały bez echa. Mimo to Parowozownię odwiedziło ponad 230 osób, dla których uporczywa mżawka towarzysząca Dniu Otwartemu nie stanowiła przeszkody wobec przewidzianych przez nas i wspierające imprezę firmy atrakcji.