Po ostatnim Dniu Otwartym, 5 października, o godz. 19.00 zorganizowaliśmy również ostatni w tym roku „Wieczór w Parowozowni”. Wspólnie z przybyłymi gośćmi zobaczyliśmy dwa filmy fabularne absolwentów warszawskiej Akademii Filmu i Telewizji w reżyserii Konrada Łęckiego.

• “Pre mortem” (33 min.) – mówiący o losach kilku polskich oficerów rozstrzelanych w Katyniu.
• “Imperator” (40 min.) – rozgrywający się w okresie starożytnego Rzymu, dotykający tak ważnych również i dzisiaj pojęć lojalności i uczciwości w zderzeniu z kulisami dążenia sprawowania władzy.

Powód pojawienia się obu filmów jest prosty. Część zdjęć do filmu “Pre mortem” powstała w grudniu 2012 r. właśnie w naszej parowozowni. U nas, w przejmującym grudniowym zimnie, studenci warszawskiej Akademii Filmu i Telewizji nakręcili trzy sceny prezentujące transport polskich żołnierzy do Katynia. Zagrały nasze cztery wagony kryte oraz parowóz „Ferrum”. Skład pchała lokomotywa Ls60. W role polskich oficerów oraz funkcjonariuszy NKWD wcielili się aktorzy (Paweł Deląg, Cezary Kaźmierski, Marcin Kwaśny, Marcin Troński, Jarosław Witaszczyk, Robert Wrzosek) oraz członkowie trzech grup rekonstrukcyjnych.

Po pokazie filmów odbyło się spotkanie z ich twórcami: Lidią Sadowską (produkcja), Szymonem Szewczykiem (autorem muzyki), Maciejem Fryszerem (autorem fotosów) oraz aktorem Jarosławem Witaszczykiem. Filmy wzbudziły ogromne emocje i wywołały trwającą blisko dwie godziny niezwykle interesującą dyskusję. Był to najdłużej trwający „Wieczór w Parowozowni”. Na kolejny cykl wydarzeń kulturalnych zapraszamy za rok!

W sobotę, 5 października w zabytkowej Parowozowni Skierniewice odbył się szósty, ostatni w tym roku Dzień Otwarty. Był to pracowity rok – podczas stałych i okazyjnych dni udostępniania, parowozownię obejrzało ponad 5 600 osób, czym znów poprawiliśmy poprzedni rekord. Cieszymy się z tego bardzo i chcemy, aby rekordy takie padały w kolejnych latach. Chłodna, choć słoneczna pogoda, nie stanowiła dla naszych gości przeszkody. Do Parowozowni przybyło tym razem 168 osób. Oprócz normalnego zwiedzania hali i ekspozycji stałych było tym razem więcej możliwości zrobienia sobie zdjęcia z „prawdziwym kolejarzem”, z czego chętnie (a czasami też z lekką obawą) korzystały dzieci. Październik dał bowiem możliwość naszym koleżankom i kolegom wystąpić w płaszczach i cieplejszych – prezentujących się w pełnej krasie mundurach. Zwiedzający mieli także ostatnią w tym roku możliwość oddania swego głosu na najlepsze zdjęcie wykonane w ramach pleneru fotograficznego współfinansowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego, którego efektem jest wystawa pokonkursowa „Historia w żelazie zaklęta”.

W samo południe odbył się piękny koncert w wykonaniu orkiestry dętej Ochotniczej Straży Pożarnej z Makowa. Była okazja wysłuchania nie tylko takich standardowych dla orkiestr kompozycji jak marsze amerykańskiej, dyliżansowej poczty, ale także bogatego, a rzadko spotykanego repertuaru południowoamerykańskiej muzyki tanecznej. Na zakończenie orkiestra brawurowo odegrała wiązankę nigdy nie starzejących się przebojów radiowych lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych.

Makowska orkiestra gra już 65 lat, istniejąc od 1947 roku. Warto przy okazji wspomnieć, że skierniewicka parowozownia w tym samym czasie, przez szereg lat po zakończeniu ostatniej wojny była domem dla orkiestry kolejarzy, jednej z trzech w tamtym okresie istniejących równolegle w Skierniewicach.

***

Na ostatnie tegoroczne zwiedzanie zapraszamy 23 listopada – specjalne wydanie dnia otwartego z okazji Święta Kolejarza przypadającego dwa dni później. Prawdopodobnie tego dnia będzie można zobaczyć świeżo odrestaurowaną lokomotywę akumulatorową AEG 4184 z 1928 r.

Oprócz wystawy zabytkowego taboru kolejowego PSMK będzie można także zobaczyć współczesne lokomotywy przewoźników kolejowych. Szczególne zaproszenie kierujemy do emerytowanych kolejarzy, dla których przygotujemy tradycyjny skromny poczęstunek.

W roku 2013 upłynęło 80 lat od uruchomienia przewozów na całej trasie magistrali kolejowej Śląsk-Bałtyk. Była to największa inwestycja komunikacyjna II Rzeczypospolitej. Dla upamiętnienia rocznicy Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji RP Oddział Katowice oraz PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zakład Linii Kolejowych w Tarnowskich Górach organizują 10-11 października br. w Zawierciu IV Konferencję Naukowo–Techniczną „Stacja Rozrządowa Tarnowskie Góry w 80–lecie funkcjonowania kolejowej Magistrali Węglowej Śląsk – Porty”. Otwierający konferencję referat historyczny przypominający dzieje budowy liczącej ponad 500 km linii kolejowej wygłosi członek naszego Stowarzyszenia – Andrzej Paszke.

Warto dodać, że kilka dni wcześniej (2 października) na Starych Powązkach w Warszawie delegacja Sekcji Zawodowej Infrastruktury Kolejowej NSZZ „Solidarność” (Wiesław Pełka –przewodniczący, Stanisław Kokot – zastępca przewodniczącego, Zdzisław Kobus – członek Prezydium), Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei (Judyta Kurowska-Ciechańska, Marek Moczulski i Andrzej Paszke) oraz Maria Balicka złożyła wiązanki biało-czerwonych kwiatów na grobie inż. Józefa Nowkuńskiego (kw. 196) – głównego inżyniera budowy linii. W czasie spaceru odwiedziliśmy także groby ważnych postaci II Rzeczypospolitej: prezydenta RP Ignacego Mościckiego (al. zasłużonych), prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego (al. katakumbowa), ministrów komunikacji Michała Butkiewicza i Alfonsa Kühna (kw. 85) oraz Mariana Piskorskiego (kw. 196).

Eksponaty zgromadzone w skierniewickiej Parowozowni od wielu lat wzbudzają zainteresowanie filmowców. 1 października zagościła u nas kolejna ekipa. Pod wodzą znanego reżysera Jana Kidawy-Błońskiego zrealizowano zdjęcia do dokumentalnego filmu o Samuelu Willenbergu – przywódcy powstania w Treblince z 1943 r. Powstaje on na zamówienie Narodowego Centrum Kultury i Zamku Królewskiego w Warszawie. W scenach realizowanych w Parowozowni zagrały już tradycyjnie wagony kryte oraz wnętrza „Wittfelda”.

Gotowy film będzie można zobaczyć w TVP 2, a także będzie wyświetlany w warszawskim Muzeum Historii Żydów Polskich.

W ostatni weekend września przedstawiciele PSMK gościli w Gerze – niemieckim mieście partnerskim Skierniewic. Na zaproszenie Reinharda Hirscha i Anke Zimmermann złożyli rewizytę kolegom z „Geraer Eisenbahnwelten” opiekującymi się tamtejszą Parowozownią.

Wizyta członków i wolontariuszy PSMK zbiegła się z III Dniami Transportu Historycznego, na które przybyły rzesze zwiedzających. Oprócz stałych eksponatów stacjonujących na co dzień w parowozowni organizatorzy zaprosili zaprzyjaźnione placówki muzealne (z Chemnitz i Lipska). Chętni mogli skorzystać z przejazdu autobusem szynowym (z końca lat 50. XX w.) do pobliskiej stacji Weida. Zainteresowaniem dzieci cieszyła się kolejka ogrodowa składająca się z miniaturowego parowozu i wagonów.

Spotkanie w Gerze było okazją do rozmów, wymiany doświadczeń i omówienia zakresu planowanej współpracy pomiędzy dwiema organizacjami opiekującymi się podobnymi historycznymi obiektami kolejowymi w dwóch miastach partnerskich. Interesującymi okazały także kuluarowe rozmowy z przedstawicielami innych niemieckich muzeów kolejowych, goszczących wówczas w Gerze. Okazało się, że problemy trapiące niemieckich fanów dawnej kolei są niemal dokładnie takie same, z jakimi borykają się na co dzień ich polscy odpowiednicy.

Na wiosnę wstępnie została zaplanowana kolejna wizyta osób związanych z parowozownią w Gerze w Skierniewicach. Obie organizacje mają jednak nadzieję, że to dopiero wstęp do szerszej wieloletniej współpracy, zwłaszcza w obrębie wymiany grup młodzieżowych działających w obydwu Parowozowniach.

Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei i Stowarzyszenie Sympatyków Komunikacji Szynowej serdecznie dziękują za liczny udział w tegorocznych XII Dniach Transportu Publicznego. Parowozownię Skierniewice w ciągu zaledwie dwóch dni DTP (w ciągu dwu kolejnych weekendów) odwiedziło ponad 800 osób.

Szczególne podziękowania należą się naszemu Partnerowi – spółce Przewozy Regionalne, która w drugim dniu zapewniła dojazd do Skierniewic. Każdy, kto zgłosił się z biletem Przewozów Regionalnych na pociąg w relacji Warszawa, Łódź, Łowicz do Skierniewic (ze stacjami pośrednimi) i odwiedził stoisko przewoźnika w Parowozowni Skierniewice, otrzymał pieczątkę uprawniającą do bezpłatnego przejazdu powrotnego.

Tegoroczne DTP odbywały się aż przez dwa weekendy – w niedzielę (15 września) w Parowozowni Skierniewice nastąpiło otwarcie (tzw. dzień kolejowy), w sobotę (21 września) chętni mogli skorzystać w Warszawie z atrakcji przygotowanych w ramach tzw. dnia miejskiego. Impreza zakończyła się w niedzielę (22 września) w Parowozowni Skierniewice – tego dokładnie dnia przypadł Europejski Dzień bez Samochodu.

Obchodzony co roku 22 września Europejski Dzień bez Samochodu jest punktem kulminacyjnym Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu – tygodnia zainicjowanego przez Komisję Europejską w 2002 r. Celem kampanii jest promocja komunikacji publicznej (miejskiej i kolejowej). W Polsce od 12 lat w ramach Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu odbywają się Dni Transportu Publicznego (dzień miejski i kolejowy). Inicjatorem i głównym organizatorem Dni Transportu Publicznego jest Stowarzyszenie Sympatyków Komunikacji Szynowej z Warszawy. W tym roku po raz kolejny udział wzięło także Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei udostępniając zabytkową Parowozownię Skierniewice.

Zwiedzanie wystawy taboru kolejowego na placu skierniewickiej szopy odbywało się indywidualnie, natomiast wystawy stałe i czasowe w budynkach (kuźnia, hala maszyn) zaprezentowali przewodnicy ubrani w historyczne mundury kolejowe. Chętni mogli skorzystać z wydłużonej trasy zwiedzania w hali wachlarzowej udostępnionej dzięki wykonanym, w ramach przyznanych dotacji pracom remontowym dachu. Dodatkowo w kuźni i hali maszyn można było zobaczyć dwie wystawy: pokonkursową „Historia w żelazie zaklęta” złożoną z najlepszych zdjęć wykonanych w ramach pleneru fotograficznego współfinansowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego i okolicznościową, poświęconą działalności zawodowej Hipolita Cegielskiego.

Największym zainteresowaniem naszych gości (szczególnie tych najmłodszych) cieszyła się interaktywna wystawa prezentująca urządzenia sterowania ruchem kolejowym oraz działająca muzealna centrala telefoniczna. W scenerii zabytkowej kuźni przeprowadziliśmy konkurs o tematyce kolejowej, w ramach którego można było wygrać nagrody związane z koleją ufundowane przez naszych sponsorów.

Z przyjemnością informujemy, że w niedzielę (15 września) portiernię skierniewickiej parowozowni przekroczył pięciotysięczny w tym roku zwiedzający. Gość, który wziął jubileuszowy bilet pamiątkowy, otrzymał zestaw upominków – publikacji PSMK. Szczęśliwcem okazała się mieszkanka Skierniewic.

Prowadzenie dokładnej statystyki umożliwiają nam wydawane przy wejściu pamiątkowe bilety wstępu zwykle typowe, kartonowe, systemu Edmondsona. Jednak bilet wydany naszemu gościowi (podobnie jak i wszystkim innym zwiedzającym) był biletem papierowym, opracowanym na wzór stosowanych dawniej na PKP biletów strefowych. Przyczyna, co należy dodać tymczasowej, zmiany biletów jest jak zwykle prozaiczna – ze względów losowych opóźniła się produkcja kartoników u naszego czeskiego dostawcy.

Cieszymy się, że z roku na rok wzrasta liczba osób przybywających do skierniewickiej Parowozowni. W roku ubiegłym, który okazał się rekordowy, przyjęliśmy 4 396 turystów. Zeszłoroczny rekord pobiliśmy jeszcze w trakcie wakacji.

W sobotnie popołudnie 14 września nasza delegacja uczestniczyła w uroczystości wmurowania przed dworcem w Skierniewicach aktu erekcyjnego pod budowę pomnika upamiętniającego pomoc węgierską, którą Armia Polska otrzymała w okresie wojny 1920 roku. Wtedy to, do magazynów amunicyjnych mieszczących się w niedalekim od Skierniewic lesie „Zwierzyniec” przybył transport kolejowy z amunicją artyleryjską i strzelecką, tak potrzebną w Polsce, wtedy posiadającej całkiem zniszczony podczas I wojny światowej przemysł. Inicjatorem upamiętnienia tego wydarzenia jest Stowarzyszenie „Liberatis”.

W sobotniej uroczystości udział wzięli przedstawiciele m.in.: władz Skierniewic, Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Węgierskiego Instytutu Kultury w Warszawie, samorządowcy z zaprzyjaźnionego ze Skierniewicami miasta Szentes (południowo-wschodnie Węgry). Miejsce przyszłego pomnika poświęcił proboszcz parafii św. Jakuba Apostoła w Skierniewicach.

Warto przy okazji wspomnieć, że w skierniewickich zbiorach PSMK zachowało się sześć egzemplarzy różnych wagonów towarowych pochodzenia węgierskiego z lat 1898-1910.

W dniach 14-15 września na terenie zabytkowej Parowozowni Skierniewice odbyło się nadzwyczajne wydanie „Dnia Otwartego”. „Nadzwyczajne”, bowiem w tych dniach w Skierniewicach odbywało się doroczne, obecnie już XXXVI Skierniewickie Święto Kwiatów, Owoców i Warzyw a dodatkowo na ten weekend przypadły XXI Europejskie Dni Dziedzictwa i XII Dni Transportu Publicznego.

Warto podkreślić, że obchody „kwiatowo-owocowego święta” odbywają się nieprzerwanie w Skierniewicach („stolicy sadownictwa”) od 1977 roku. Są one zawsze okazją do zaprezentowania osiągnięć krajowego i nie tylko szeroko pojętego ogrodnictwa, sadownictwa i warzywnictwa.

Europejskie Dni Dziedzictwa to święto zabytków kultury w Europie. Głównym celem jest promowanie regionalnego dziedzictwa kulturowego oraz przypominanie o wspólnych korzeniach kultury europejskiej. W obchodach Europejskich Dni Dziedzictwa uczestniczą wszystkie państwa członkowie Rady Europy, w tym Polska, która włączyła się do tej akcji w 1993 r. Tegoroczne EDD w Polsce odbyły się pod hasłem „Nie od razu Polskę zbudowano” mając na celu przypomnienie, jaką wartością jest własna państwowość. Parowozownia Skierniewice przybliżyła rozwój i rolę myśli technicznej prezentując jedno z jej ważniejszych dokonań – powstanie kolei.

Dodatkowo w niedzielę (15 września) nastąpiło otwarcie Dni Transportu Publicznego – tzw. dzień kolejowy. Dni Transportu Publicznego stanowią od 2002 roku cykliczną imprezę organizowaną w ramach Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu. Celem kampanii jest promocja komunikacji publicznej (miejskiej i kolejowej). Inicjatorem i organizatorem DTP w Polsce jest Stowarzyszenie Sympatyków Komunikacji Szynowej z Warszawy. Punktem kulminacyjnym tygodnia jest obchodzony co roku 22 września Europejski Dzień bez Samochodu. Tegoroczne DTP odbywają się przez dwa weekendy – w niedzielę (15 i 22 września) w Parowozowni Skierniewice (dni kolejowe) oraz w sobotę 21 września w Warszawie (tzw. dzień miejski).

Mimo kapryśnej, a momentami nawet kiepskiej pogody nie zawiedli nas goście. Przez sobotę i niedzielę odwiedziło nas 1100 osób. W tych dniach zaprezentowaliśmy – na zewnątrz szerszą niż co miesiąc wystawę zabytkowego taboru kolejowego, a ponadto wnętrza hali maszyn i kuźni z wystawami: pokonkursową „Historia w żelazie zaklęta” złożoną z najlepszych zdjęć wykonanych w ramach pleneru fotograficznego współfinansowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego i okolicznościową, poświęconą działalności zawodowej Hipolita Cegielskiego.

Największą atrakcją okazała się możliwość skorzystania ze znacznie wydłużonej trasy zwiedzania wewnątrz hali wachlarzowej udostępnionej w szerszej formie dzięki wykonanym, w ramach przyznanych dotacji pracom remontowym dachu.

Szczególnie miło było nam powitać po raz kolejny gości z Łodzi, którzy w sobotę przybyli bezpłatnym specjalnym pociągiem sfinansowanym przez Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego. Przejazdy zmodernizowanymi z unijnej dotacji elektrycznymi zespołami trakcyjnymi EN57 (Przewozy Regionalne sp. z o.o.) organizowane były przez całe lato w ramach projektu promującego turystykę – także kolejową w województwie łódzkim.