Z końcem listopada złożyliśmy w Narodowym Instytucie Dziedzictwa sprawozdanie kończące realizację projektu W 175-lecie ukończenia Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej – wolontariat w Parowozowni Skierniewice dla dziedzictwa kolei stworzonej przez polskich patriotów. Był to już nasz kolejny projekt wsparty przez tę instytucję nakierowany z jednej strony na poprawę estetyki naszego zabytkowego kompleksu, z drugiej zaś na rozwój wolontariatu na jego terenie. Nie bez znaczenia była też popularyzacja wiedzy o historii skierniewickiej „szopy”.
Prace w ramach tego projektu zrealizowano głównie w trakcie kilku weekendowych turnusów (zorganizowano 1 obóz 4-dniowy, 6 obozów 2-dniowych oraz 2 obozy 1-dniowe) oraz kilku krótkich spotkań jednodniowych (głównie prace przygotowawcze oraz uzupełniające). Sześciokrotnie spotykaliśmy się na pracach związanych z poprawą estetyki terenu Parowozowni, trzykrotnie angażowaliśmy wolontariuszy do wsparcia naszych bezpłatnych Dni Otwartych w Parowozowni. Powstała także broszura o przeszłości i teraźniejszości naszego obiektu.
W tym roku prace porządkowe skoncentrowały się przede wszystkim na zapleczu hali wachlarzowej. Dzięki wsparciu wolontariuszy zniknęła stamtąd kolejna partia odpadów, a także niezbyt estetycznych zwałów ziemi zalegających nie wiadomo jak już długo. Sporo czasu też oni poświęcili na właściwe zabezpieczenie okien budynków trwale wyłączonych z eksploatacji – to z jednej strony niewątpliwie wpłynęło pozytywnie na ich estetykę, z drugiej zaś stworzyło dodatkową barierę przed penetracją ich przez osoby niepożądane.

Tradycyjnie też porządkowaniu podlegały dawne zasieki węglowe. Tu, podobnie jak w poprzednich edycjach programu, wolontariusze bardzo skutecznie walczyli z nadmiarem bujnie rozwijającej się roślinności. Na składowisko wyjechały też zalegające po kątach odpady – pamiętały one jeszcze niestety zamierzchłe czasy poprzednich wieloletnich gospodarzy obiektu. Także i tu pole do popisu znalazła brygada zajmująca się skutecznym zabezpieczaniem okien nieużytkowanych od dłuższego czasu budynków. Nieco czasu poświęcono także porządkom wewnątrz hali wachlarzowej, zwłaszcza zaś w jej części magazynowej wciąż oczekującej poprawy estetyki.



Bardzo ważnym punktem zaplanowanych prac było uzupełnienie szyb w oknach hali wachlarzowej, budynku administracyjno-warsztatowym oraz dawnej wieży wodnej. Nic tak bowiem nie obniża estetyki obiektu, jak braki w jego oszkleniu. Zaszłości sięgały tu jeszcze czasów, gdy pełnił on swoją pierwotną rolę, a swoje dołożyli tu chuligani z sąsiedniego parku miejskiego. O ile szklenie nisko położonych okien realizowano na bieżąco, to większość okien wymagających wstawienia szyb znajdowała się na wysokości uniemożliwiającej bezpieczne i efektywne prace z drabiny czy rusztowania. Konieczne więc było wynajęcie podnośnika, z którego kosza wolontariusze nie tylko bezpiecznie zdejmowali niezbędne wymiary, ale i szybko szklili ww. budynki.


Realizując podobne projekty, zawsze stawiamy na ich multidyscyplinarność – dlatego oprócz prac wymagających pewnej krzepy fizycznej, staramy się wnieść do działań pierwiastek bardziej humanistyczny. Stawiamy tu przede wszystkim na szeroko pojętą edukację osób odwiedzających skierniewicką Parowozownię. Dlatego też uczestnicy obozów wspierali nasze działania w trakcie bezpłatnych Dni Otwartych Parowozowni, w tym szczególnie zaś w ramach wrześniowych Europejskich Dni Dziedzictwa.
Również w ramach działań edukacyjnych umieściliśmy na terenie obiektu i wewnątrz budynków szereg elementów ułatwiających samodzielne zwiedzanie obiektu – to krok w kierunku zwiększania częstotliwości jego udostępniania już w nadchodzącym 2024 r. Efektem była tu też broszura o nakładzie 1000 egz. Parowozownia Skierniewice dawniej i współcześnie dostępna bezpłatnie w naszym obiekcie. Edukacyjny charakter miała też październikowa ogólnodostępna prelekcja Urządzenia sterowania ruchem kolejowym – dziedzictwo niedoceniane. Jak pokazują je inni – przygotował ją na bazie bogatej własnej kolekcji fotografii i wygłosił kol. dr Ariel Ciechański.


Charakter dydaktyczny, ale także i podziękowania dla wolontariuszy miała październikowa wycieczka studialna dla osób uczestniczących w projekcie. Tym razem odwiedziliśmy zarówno obiekty związane z historią techniki Zagłębia Staropolskiego – oddział warszawskiego Narodowego Muzeum Techniki zlokalizowany w kompleksie zabytkowej huty w Chlewiskach oraz niezmiernie intersujące Muzeum Przyrody i Techniki, Ekomuzeum im. Jana Pazdura w Starachowicach, które ma siedzibę na terenie dawnego zakładu wielkopiecowego – jak również Centrum Tradycji Hutnictwa w Ostrowcu Świętokrzyskim, które dla odmiany jest formą nowoczesnego podejścia do prezentacji przeszłości ośrodka przemysłowego.

Zrealizowany projekt w liczbach

Lp.	Opis wskaźnika wraz z informacją o sposobach jego pomiaru	Liczba
		Plan wg Umowy	Wykonanie
1.	liczba wolontariuszy biorących udział w zadaniu	25	30
2.	liczba organizatorów biorących udział w zadaniu	3	3
3.	szacunkowa liczba aktywnych uczestników wydarzeń zorganizowanych w ramach projektu	25	25
4.	szacunkowa liczba biernych odbiorców projektu	6000	8000
5.	liczba zorganizowanych wydarzeń mających na celu promocję i popularyzację wiedzy o dziedzictwie lub utrzymanie i dokumentację dziedzictwa	2	2
6.	liczba partnerów zaangażowanych w realizację zadania (w tym partnerów medialnych)	3	3
7.	liczba zabytków, przy których były prowadzone działania	1	1
8.	liczba publikacji (w tym folderów)	1	1

Obozy odbyły się w ramach realizacji projektu W 175-lecie ukończenia Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej – wolontariat w Parowozowni Skierniewice dla dziedzictwa kolei stworzonej przez polskich patriotów.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Wspólnie dla dziedzictwa