Podsumowujemy tegoroczne Obozy Wolontariackie

20210821_120919 Po kilku latach przerwy powróciliśmy do idei obozów wolontariackich realizowanych dzięki wsparciu Narodowego Instytutu Dziedzictwa w ramach programu Wspólnie dla dziedzictwa. W miesiącach sierpień-październik 2021 r. realizowaliśmy projekt: Wracamy – wolontariusze przywracają blask skierniewickiej Parowozowni. Prace porządkowe i zabezpieczające jako forma kreowania patriotycznej postawy wobec dziedzictwa najstarszej powstałej z inicjatywy Polaków linii kolejowej. Co warte podkreślenia nasz wniosek został przez instytucję grantodawczą bardzo wysoko oceniony i uzyskał na liście rankingowej drugą pozycję.

20210821_155349 Prace kilkoosobowymi grupami wolontariuszy, głównie w trakcie weekendowych turnusów rozpoczęliśmy w połowie sierpnia 2021 r. Początkowo obejmowały one porządkowanie zaplecza hali wachlarzowej, gdzie z jednej strony nagromadziło się już trochę odpadów, a z drugiej strony nastąpił dość niekontrolowany i gwałtowny powrót dzikiej roślinności. Zajrzeliśmy też w obszary koło pompowni i dawnej wieży wodnej, na które w trakcie poprzedniej akcji porządkowej w 2018 r. nie starczyło czasu.
20210911_114658 20210911_144302
20210912_110917 20210912_141105
20210912_155211 20211002_114734
20211002_165408 20211003_142342
Ostatnich kilka spotkań roboczych z udziałem wolontariuszy zostało przeznaczonych na prace w zasiekach węglowych, szczególnie zaś na odcinku którego nie udało się uporządkować w poprzednich edycjach obozów wolontariackich. Prace te zamierzamy w miarę dobrej pogody kontynuować we własnym zakresie w sezonie zimowym.
20211016_134636 20211017_115117
20211022_163543 Bardzo ważnym punktem zaplanowanych prac było uzupełnianie szyb w oknach hali wachlarzowej. Jest o tyle istotne, że nic tak nie obniża estetyki obiektu, jak braki w jego oszkleniu. Tymczasem opóźnienia w jego uzupełnianiu sięgały jeszcze czasów, gdy obiekt pełnił swoją pierwotną rolę. Chuligani z sąsiadującego z Parowozownią parku też dołożyli tu swoją cegiełkę. O ile szklenie nisko położonych okien jest realizowane na bieżąco, to większość okien wymagających wstawienia szyb znajdowała się na wysokości uniemożliwiającej bezpieczne i efektywne prace z drabiny czy rusztowania. Konieczne więc było wynajęcie podnośnika, z którego kosza wolontariusze nie tylko mogli bezpiecznie zdejmować niezbędne wymiary, ale i szybko szklić budynek hali wachlarzowej.
20211001_165416 20211001_171111
20211001_173331 20211001_164912
Wolontariusze brali również udział w bieżącym porządkowaniu części obiektu udostępnianej regularnie turystom.
20211001_122534 20210911_101100
20211016_172803 W ramach projektu został również zrealizowany dodatkowy, wieczorny Dzień Otwarty w Parowozowni. Pierwotnie planowaliśmy wykład dotyczący historii kolejnictwa lub muzealnictwa kolejowego. Niestety sytuacja epidemiczna panująca w połowie października skłoniła nas do rozwiązania bardziej bezpiecznego – udostępnienia części hali do samodzielnego zwiedzania – to wydarzenie towarzyszące weekendowemu obozowi wolontariackiemu miało miejsce w sobotę 16 października 2021 r.

20211024_105950 Ostatnim akordem realizacji projektu była wycieczka studialna, z jednej strony mająca charakter dydaktyczny, z drugiej zaś była formą dodatkowego podziękowania dla wolontariuszy z udział w pracach. Ta odbyła się 24 października 2021 r. W jej trakcie specjalnie wynajętym od MZK Skierniewice busem zostały odwiedzone przede wszystkim obiekty związane z szeroko pojętą techniką: Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie, pierwszy na świecie most spawany i Łowicki Park Etnograficzny w Maurzycach oraz Park Romantyczny w Arkadii.
20211024_115853 20211024_121107
20211024_125458 20211024_125557
20211024_131115 20211024_140059
20211024_140731 20211024_143456
20211024_152810 Przystępując do realizacji projektu chcieliśmy osiągnąć kilka celów, w tym m.in:

  • odbudować więzi z uczestnikami poprzednich podobnych działań wolontariackich;
  • pozyskać nowych wolontariuszy;
  • poprawić stan zachowania zabytku i estetykę jego otoczenia.

Wszystkie te cele, choć w różnym zakresie, udało się zrealizować.

Dofinansowano w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Wspólnie dla dziedzictwa

mkidn_kolor nid_wspolnie_dla_dziedzictwa_logo


Unikatowy pulpit nastawczy trafił do zbiorów PSMK

Dzięki uprzejmości PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Zakład Linii Kolejowych w Ostrowie Wlkp., nasza kolekcja urządzeń sterowania ruchem kolejowym wzbogaciła się o kolejny cenny eksponat.
249059367_4716714018379414_274993340943159535_n Tym razem jest to pulpit nastawczy tupu AC10, który stanowił element urządzeń przekaźnikowych typu E na nastawni Ls5 stacji Leszno. Nie jest to jednak typowy pulpit kostkowy jaki znamy, ale unikat na skalę kraju. Został on wyprodukowany przez Zakłady Wytwórcze Urządzeń Sygnalizacyjnych w roku 1955, zanim powstała polska wersja pulpitu kostkowego i stanowi żywy przykład pierwszych prób skonstruowania w kraju pulpitu nastawczego do urządzeń przekaźnikowych.

250030609_4516231238455958_6280585866145945820_n W samym pulpicie umieszczone są przyciski, dźwigienki i część lampek, natomiast plan świetlny stanowi oddzielną część, umieszczoną za pulpitem, powyżej. Pod tym względem jest to rozwiązanie zbliżone do ówczesnego rozwiązania firmy Ericsson. Kolejne podobieństwo polega na zastosowaniu przycisków dwupołożeniowych wciskanych. Do nastawiania zwrotnic zastosowane zostały obrotowe dźwigienki, podobnie jak w urządzeniach amerykańskich i radzieckich. Rozwiązanie to jednak nie zostało szerzej zastosowane w kraju. Nad poszczególnymi parami przycisków służących do nastawiania semaforów umieszczone są lampki sygnalizujące otrzymanie nakazu z nastawni dysponującej, analogicznie jak nad dźwigniami w nastawnicy suwakowej czterorzędowej.
Forma i ogólna konstrukcja pulpitu zbliżona jest do tej, jaka została później zastosowana w pulpicie kostkowym.

250494897_4516224405123308_8718731292625850512_n Oddzielny plan świetlny zasadniczo nie odbiega od tych, które stosowano w przypadku urządzeń mechanicznych i suwakowych, różnica polega natomiast na częściowym zastosowaniu podświetlanych szczelin, podobnie jak w pulpicie kostkowym. Co ciekawe, zdjęcie planu świetlnego ze st. Leszno można znaleźć w literaturze branżowej z lat 50-tych.
Nastawnia Ls5 była nastawnią wykonawczą, więc nastawienie każdego przebiegu pociągowego musiało być poprzedzone otrzymaniem nakazu z nastawni dysponującej Ls. Takie rozwiązanie w przypadku urządzeń przekaźnikowych występuje raczej sporadycznie.

Fot. J. Dołowski, P. Kuma, R. Undra

UNIKATOWY PULPIT NASTAWCZY AC10 TRAFIŁ DO KOLEKCJI PSMK DZIĘKI DAROWIŹNIE

PKP PLK - zarządca narodowej sieci kolejowej


Zakończyliśmy tegoroczne prace budowlane przy świetliku hali wachlarzowej

20211103_130008 5 listopada 2021 r. oficjalnym odbiorem z udziałem służb konserwatorskich zakończone zostały tegoroczne prace przy remoncie świetlika hali wachlarzowej. Łódzka firma TOR-BUD wykonała naprawę konstrukcji stalowej oraz zamocowała nowe szkło nad kanałami 7-8. Wartość prac to ponad 135 000 zł, a zostały one sfinansowane z dotacji Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (60 000 zł) i Samorządu Województwa Łódzkiego (49 500 zł) oraz odpisów 1% podatku przekazanych naszemu Stowarzyszenie.

20210705_143353 20210715_131722
20210727_135139 20210803_095452
20211004_142612 20211019_120643

Fot. M. Wudarski/TORBUD

Po zakończeniu tegorocznych remontów, łączna wartość dotąd wykonanych przez nas w Parowozowni prac budowalnych przekroczyła 1 500 000 zł.

wuoz_lodz_aktualne   dotacje-na-plus_c3a9-01


Listopadowe święta na Starych Powązkach

21-10-31-kwesta-fit-marek-moczulski-10 W kweście organizowanej przez Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami po raz jedenasty uczestniczyli członkowie i sympatycy naszego Stowarzyszenia. Na ratowanie zabytków narodowej nekropoli zebrali do puszek 3240 zł. Tegoroczna, już 47. kwesta zaduszkowa zasiliła kasę SKOnSP kwotą około 200 000 zł.

Miłośnicy kolei kwestowali tradycyjnie przy grobie projektanta i budowniczego DŻWW, Stanisława Wysockiego (1805-1868).

Natomiast w Dzień Zaduszny, wraz z Fundacją Grupy PKP, zaprosiliśmy wszystkich chętnych na tradycyjny już Spacer Zaduszkowy na warszawskich Starych Powązkach. Tym jednak razem nasz Kolega Marek Moczulski, z okazji przyszłorocznej 160. rocznicy uruchomienia Drogi Żelaznej Petersbursko-Warszawskiej, poprowadził zainteresowanych szlakiem grobów kolejarzy i osób związanych z tą historyczną linią kolejową.

Fot. Marek Moczulski


30 rocznica likwidacji Lokomotywowni Skierniewice

ty2-1991_poprW noc 31 października/1 listopada 2021 r. minęła 30 rocznica likwidacji Lokomotywowni 1 klasy Skierniewice jako samodzielnej jednostki w strukturach przedsiębiorstwa PKP. Następnie do końca stycznia 1993 r. trwał proces stopniowego wygaszania jej działalności jako oddziału zamiejscowego Lokomotywowni Pozaklasowej Warszawa Odolany.
Dzięki staraniom naszego Stowarzyszenie nie podzieliła ona jednak losu większości tego typu obiektów, po których dziś już nie ma często śladu lub są opuszczonymi ruinami. W 1994 r. z inicjatywy PSMK Parowozownia została wpisana do rejestru zabytków, zaś od 2002 r. stanowi częściową, a od 2017 r. całkowitą własność Stowarzyszenia i stopniowo jest poddawana rewitalizacji oraz adaptowana do funkcji muzealnych.