19 listopada 2018 r. Fundacja Santander Bank Polska​ ogłosiła wyniki IV edycji konkursu grantowego TU MIESZKAM, TU ZMIENIAM i przyznała nam wsparcie w wysokości 5 000 zł na realizację projektu Wolontariusze na rzecz rewitalizacji zabytkowej Parowozowni Skierniewice. Aktywności związane z tym przedsięwzięciem zaczęliśmy jednak dopiero wiosną 2019 r., w znacznie przyjemniejszych dla wolontariuszy warunkach temperaturowych. Realizowane w ramach projektu działania można podzielić na dwie zasadnicze grupy – wciąż konieczne porządkowanie obiektu oraz jeszcze bardziej niezbędne zabezpieczanie go przed wandalizmem.

Większość prac porządkowych była realizowana w trakcie dwóch Obozów Wolontariackich, jakie miały miejsce w wakacje. Remonty budynków, odsiewanie tłucznia itp. powodują zawsze nagromadzenie odpadów, które czekają „na lepszy moment” by je w końcu wywieźć na składowisko. Dla części z nich ten moment właśnie nadszedł w tym roku – wolontariusze uporządkowali kolejny fragment hali wachlarzowej (w rejonie kanałów 13-15). Kontynuowali oni także zapoczątkowane w latach ubiegłych prace przy porządkowaniu zasieków węglowych.

Praktycznie co długi weekend trwały natomiast prace przy wydłużaniu ogrodzenia oddzielającego teren Parowozowni torów kolejowych prowadzących do Łowicza. Dzięki realizacji projektu udało nam się wydłużyć ogrodzenie o około 40 metrów na newralgicznym odcinku przy obrotnicy. W ten sposób z jednej strony został znacznie utrudniony dostęp osób trzecich do tego urządzenia i ryzyko jego dewastacji, z drugiej strony zaś wzrosło bezpieczeństwo osób odwiedzających Parowozownię. Nie bez znaczenia było też polepszenie dostępności eksponatu w postaci parowozu Ty23-273.
Fundacji Santander Bank Polska jeszcze raz dziękujemy za wsparcie naszych działań!

W 2019 r. prócz szeroko zakrojonych prac związanych z remontami budynków czy torów realizowaliśmy dwa projekty związane z renowacją taboru. Pierwszy z nich to wagon-platforma z 1912 r. Zbudowany został on w praskich Ringhofferovych zavodach jako węglarka przeznaczona dla Kolei Koszycko-Bohumińskiej. Niestety zmiany na przestrzeni dziesięcioleci sprawiły, że z oryginalnego wagonu zostało niewiele. Stąd odbudowa go jako pojazdu do użytku służbowego, którym był przez dłuższy czas. Zaplanowany na 2019 r. pierwszy etap odbudowy objął dwukrotne zabezpieczenie antykorozyjne całej konstrukcji, która wcześniej – jeszcze na etapie przygotowywania projektu, została starannie wypiaskowana. Następnie wykonano rewizję układu biegowego oraz niezbędne prace ślusarskie i spawalnicze przy podwoziu pojazdu. Ponadto podwozie pomalowane zostało na docelowy czarny kolor. Wykonano również obramowania burt wagonu i przygotowano materiał do ich oszalowania oraz na podłogę. Dokończenie prac planujemy wiosną.

Drugim pojazdem przy którym były prowadzone prace jest lokomotywa Ls60-143. Ta jedna z naszych sprawnych „Kaczek” od pewnego czasu domagała się renowacji powłok malarskich. Jej wygląd może nie był tragiczny, ale o ile był akceptowalny dla zakładu przemysłowego, to niekoniecznie dla społecznego muzeum kolejowego. Po częściowym demontażu m.in. kapoty silnika i zabezpieczeniu przed uszkodzeniami elementów ruchomych jej nadwozie zostało oczyszczone strumieniowo, zabezpieczone antykorozyjnie i częściowo polakierowane. W drugim etapie prac przy tej lokomotywie zaplanowanym na wiosnę 2020 r. zamierzamy dokończyć lakierowanie i montaż pojazdu oraz odnowienie podwozia i układu jezdnego.

W przyszłym roku zamierzamy też wreszcie powrócić do prac przy wagonie do przewozu piwa.

Wiele lat temu nasze Stowarzyszenie organizowało w warszawskim Muzeum Techniki NOT odczyty dotyczące przede wszystkim historii kolei w Polsce. Obecnie z inspiracji ursynowskiej Klubokawiarni KEN54 słynącej z wykładów o tematyce kolejowej przynajmniej mamy wielką nadzieję, że wreszcie wróciliśmy do tej tradycji. Z okazji tegorocznego Święta Kolejarza przygotowane zostały dwa bardzo interesujące wystąpienia naszego stowarzyszeniowego Kolegi dra Ariela Ciechańskiego. Było to tym większe wyzwanie, że dzielił je tyko tydzień czasu. Pierwszy z wykładów miał charakter bardziej historyczny, drugi natomiast bardziej fotograficzny.

We wtorek 19 listopada o godz. 19.00 Kolega Ariel przedstawił wyniki swoich wieloletnich już dociekań dotyczących historii transportu piwa koleją oraz wagonów do tego służących. Wykładu pt. O tym jak piwo koleją podróżowało… przyciągnął liczne grono zainteresowanych – nie tylko miłośników kolei. W jego trakcie dowiedzieli się oni m.in. czemu przewóz piwa trafił na kolej, jak wyglądała jego logistyka, jakiego typu wagony do niego wykorzystywano i jaka była ich budowa. Autor zwrócił też uwagę na wpływ wielkiej polityki na transport złocistego trunku. Nie zabrakło też kilku zdań o przewozie piwa koleją w Czechach – kraju będącego w tej mierze potęgą.

26 listopada Ariel wystąpił na Ursynowie ponownie. Tym razem zatytułował swój wykład Autentyczność versus nowoczesność w muzealnictwie kolejowym – jak mogłaby wyglądać taka placówka w Warszawie? W jego trakcie zaprezentował on różne wzorce tego typu placówek. „Fotograficzną podróż” rozpoczął on od bardzo tradycyjnych ekspozycji taboru w rumuńskim Sybinie, bułgarskiego Muzeum Transportu w Russe oraz Muzeum Techniki Kolejowej na Dworcu Ryskim w Moskwie. Kolejny przystanek w „podróży” stanowiły adaptowane do celów muzealnych parowozownie w czeskiej Lužné u Rakovníka oraz w austriackim Strasshofie.

Na drugim biegunie rozważań Ariela znalazły się budynki stawiane specjalnie do celów muzealnych. Tak jak np. w Austrii, gdzie zajrzeliśmy do całkiem nowej hali wachlarzowej Lokparku w Ampflwang. Nie pominął on też bardzo nowoczesnego muzeum z cyklu szkło, beton i stal powstałego kilka lat temu w Brukseli. Prawie na zakończenie zaś przedstawił zaś niemal modelowe rozwiązanie w postaci petersburskiego Muzeum Kolei Rosyjskich. Ariel zwrócił też uwagę na przykładzie czeskiej Muzejní expozice sdělovací a zabezpečovací techniky na problem specjalistycznych muzeów gromadzących urządzenia sterowania ruchem kolejowym. Przedstawiony materiał fotograficzny wzbudził długą i burzliwą dyskusję jak mogłoby wyglądać warszawskie muzeum kolejowe.

W imieniu własnym i ekipy Klubokawiarni KEN54 serdecznie dziękujemy przybyłym! Szczególne podziękowania kierujemy też do Jonasza Przybyszewskiego/Wolne Tory Photo, którego to autorstwa zdjęcia zamieszczamy w tym wpisie.

Zakończyliśmy tegoroczne prace torowe. Gwoli przypomnienia w tym roku wymianie podkładów zostały poddane tory nr 14 i 15 zlokalizowane przed halą wachlarzową. O pracach przy torze 14 już pisaliśmy. Od tego czasu oba tory udało się zmontować „na gotowo” i zabalastować nowym tłuczniem. Następnie dzięki bezinteresownemu wsparciu skierniewickiej firmy FAC Rail specjalizującej się w remontach i budowie infrastruktury kolejowej w początku listopada zostały podbite wszystkie cztery tory wachlarza naprawiane przez nas w ostatnich dwóch latach. A w końcu listopada odbyło się ułożenie na miejsce płyt przejazdowych zdjętych na czas prac.

Warto dodać, że FAC Rail wykonał prace nieodpłatnie. Cieszy nas, że kolejna skierniewicka, a przede wszystkim branżowa firma dołączyła do grona naszych dobroczyńców. Kierownictwu oraz pracownikom FAC Rail jeszcze raz serdecznie dziękujemy za wsparcie naszych działań! Dziękujemy również Miastu Skierniewice, które prace wsparło finansowo w kwocie 16 800 zł.

Ostatecznego zamknięcia sezonu turystycznego zawsze dokonujemy przy okazji Święta Kolejarza. Tak też i stało się w tym roku. W chłodną sobotę 23 listopada odwiedziło nas 101 osób. Mogły one zarówno zwiedzać obiekt samodzielnie, jak również skorzystać z możliwości oprowadzania przez naszego przewodnika. Kolejna możliwość odwiedzin nas już w 2020 r. – roku 175-lecia Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, dzięki której kolej dotarła do Skierniewic. Niecierpliwych zachęcamy by już dziś zajrzeli do przyszłorocznego Kalendarium imprez w Parowozowni.

Trzeba pamiętać jednak, że 25 listopada to przede wszystkim święto wszystkich osób w związanych mniej lub bardziej zawodowo z koleją, w tym także i wolontariuszy działających na rzecz zachowania dla przyszłych pokoleń dziedzictwa kulturowego tej gałęzi transportu. Tradycją już się stało, że z tej okazji przybywają do naszej Parowozowni uczniowie i kadra skierniewickiej Szkoły Podstawowej nr 4. Tak jak zawsze i w tym roku złożyli na ręce władz PSMK życzenia dla całej kolejarskiej braci. Były one tym milsze, że szkoła ta powstała z inicjatywy kolejarzy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej i wciąż o swych korzeniach pamięta! Oczywiście nie zabrakło również zbiorowej deklamacji tuwimowskiej „Lokomotywy”.

Od wielu lat Święto Kolejarza ma także dla części z nas wymiar religijny. Tradycyjnie w skierniewickim kościele pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła w niedzielę najbliższą 25 listopada z naszej inicjatywy odbywa się nabożeństwo w intencji żyjących i umarłych pracowników kolei oraz członków i wolontariuszy naszego Stowarzyszenia. Trzeba zaznaczyć, że parafia ta zawsze była związana z życiem religijnym kolejarzy skierniewickiego węzła.

Również i w tym roku taka uroczystość religijna miała miejsce. W niedzielę 24 listopada zgodnie z utartym od wielu lat zwyczajem brał w niej udział nasz umundurowany poczet z historyczną chorągwią ufundowaną w 1907 r. przez skierniewickich kolejarzy pracujących na Drodze Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej.

Przy okazji ostatniego prywatnego pobytu trójki z naszych członków w Czechach odwiedziliśmy Kolegów z Chornický železniční klub. Ich działalność od pewnego czasu przykuwała naszą uwagę – wszak podobnie jak my jako jedyni w swoim kraju na bardzo dużą skalę zbierają oni urządzenia sterownia ruchem kolejowym. Szczególnie z podziwem patrzyliśmy jak pozyskują kolejne eksponaty wyciągając z kolejnych nastawni kompletne nastawnice czy też ławy nastawcze. Nic też dziwnego, że zapragnęliśmy więc ich koniecznie bliżej poznać. Taka okazją się właśnie nadarzyła 2 listopada.
Goszczeni byliśmy w jednym z ich magazynów w Skalice nad Svitavou. Ponieważ polska tradycja zobowiązuje – wszak nie wypada przyjeżdżać w gości z pustymi rękoma – przybyliśmy z drobnym prezentem. Na ręcę Kolegi Marka Řihy przekazaliśmy dwa drążki przebiegowo-sygnałowe. Po renowacji uzupełnią braki w unikatowych skali czeskiej urządzeniach Enheit znajdującym się w kolekcji ChŽK. Z zachwytem patrzyliśmy na zbiory (i ich stan!) czeskich Kolegów. A wymiana doświadczeń uświadomiła nam, że istnieje wiele pól dalszej współpracy, którą liczymy, że tą krótką wizytą udało nam się właśnie zapoczątkować.

W tradycyjnej kweście na Starych Powązkach, tegoroczna odbyła się po raz 45., od dziesięciu lat uczestniczą członkowie Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei. Są obecni przy odrestaurowanym grobie Stanisława Wysockiego (1805-1868) – projektanta i budowniczego Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. Łatwo ich rozpoznać po mundurach kolejowych. W bieżącym, rekordowym dla kwesty roku, zebrano około 280 000 zł. Szóstka członków i sympatyków PSMK wysypała z puszek 7 503 zł (Maria Balicka, Judyta Kurowska-Ciechańska, Paweł Mierosławski, Marek Moczulski, Andrzej Paszke, Wiesław Sitkiewicz).

W ustanowionym przez Sejm RP Roku Stanisława Moniuszki, tradycyjny spacer zaduszkowy organizowany przez PSMK, w bieżącym roku wspólnie z Fundacją Grupy PKP, wiódł szlakiem odrestaurowanych grobów kolejarzy. Prowadzący go Marek Moczulski i Maria Balicka zatrzymywali się na chwilę zadumy i modlitwy także przy mogiłach Stanisława Moniuszki, jego rodziny, kompozytorów i śpiewaków.

Własna Parowozownia to ogromne wyzwanie nie tylko logistyczne, ale i finansowe, szczególnie jeśli jest to przedsięwzięcie całkowicie niekomercyjne. Stąd wciąż poszukujemy nowych rozwiązań, które pomogą nam zdobywać środki zarówno na rewitalizację budynków kompleksu, jak również zgromadzonych w nim zbiorów historycznego taboru kolejowego i innych artefaktów obrazujących 175 lat kolei na obszarze Polski.

Dlatego postanowiliśmy skorzystać z kolejnego narzędzia do pozyskiwania funduszy testowanego już przez jedną z zaprzyjaźnionych organizacji, a przygotowanego przez poznańską Fundację FaniMani. Dzięki jej współpracy z 1072 sklepami internetowymi, w tym takimi gigantami jak Booking.com, Pyszne.pl czy Allegro.pl możecie Państwo wspierać nasze działania podczas codziennych zakupów w światowej sieci. Wystarczy, że wejdziecie na:

https://fanimani.pl/psmk/

i wybierzecie sklep.
Państwo zrobicie zakupy jak zwykle, a my otrzymamy część ich wartości i będziemy mogli realizować nasze cele. Co najważniejsze – nie zapłacicie ani grosza więcej!

Po raz kolejny mamy przyjemność zaprosić pasjonatów fotografii do odwiedzenia Parowozowni w dedykowany specjalnie dla nich dzień zwiedzania. W sobotę 19 października w godzinach 12:00 do 15:00 udostępniamy skierniewicką szopę, wszystkim tym, którzy chcą uwiecznić „na kliszy” jej industrialny charakter bez ryzyka złapania w kadrze tłumu turystów.

Rejestracja uczestników odbędzie się przed rozpoczęciem pleneru (maksymalnie do godz. 12.30) przy wejściu na teren Parowozowni. W trakcie imprezy obowiązuje specjalny regulamin.

Wstęp wolny.