Pociąg kolei lokalnej
- szerokość toru: 1435 mm
- Parowóz: TKb nr 2
- Wagon bagażowy/IV kl.: 111 168
- Wagon klasy III: Kreisbahn Briesen nr 2
- Wagon klasy I/II: 014 506 ABi
Koleje lokalne powstawały zawsze jako umiejscowiony na ograniczonym, wybranym obszarze, obsługujący niewielkie odległości środek transportu, często prowadzący wyspecjalizowane przewozy. Zdarzało się, że połączenia o znaczeniu lokalnym wyprzedzały koleje magistralne, najczęściej jednak linie lokalne powstawały jako „drugi rzut” – uzupełniający i zacieśniający „oczka” sieci kolei głównych. Były dla nich drogami dowozu, drogami intensyfikującymi przewozy i wpływy.
Proces ten uwidocznił się najmocniej na przełomie XIX i XX wieku. Wraz ze stopniowym rozwojem lokalnego przemysłu wymagającego większej niż dotychczas dostawy surowców i opału a także odbioru wytworzonych dóbr. Nie mógł temu sprostać transport konny, toteż jedynym możliwym do wykorzystania środkiem przewozu okazała się „mała” droga żelazna.
Władze wielu krajów szybko dostrzegają potrzebę tworzenia kolei lokalnych. W rozwoju regionalnych systemów komunikacji widzą możliwość wzrostu gospodarczego. Mając jednak na uwadze spodziewane spore koszty inwestycji nie widzą celowości angażowania państwowych środków w przedsięwzięcia o charakterze wybitnie miejscowym. Stąd, poprzez przychylne ustawodawstwo, gwarancje skarbowe i przywileje wyzwalają inicjatywę przedsiębiorstw prywatnych i władz municypalnych. Zachęcajš do budowy kolei lokalnych. Trend szybko podchwyca przemysł. Występuje z coraz szerszą ofertą skierowaną do inwestorów. Obejmuje ona lekki i tani tabor, urządzenia techniczne, gotowe odcinki torów, małe mosty, składane zabudowania. Pojawiają się wyspecjalizowane firmy realizujące kompleksowo nie tylko dostawy, ale budowę „pod klucz” małych, lokalnych linii. Powstają specjalistyczne przedsiębiorstwa eksploatacyjne, dzierżawiące tabor czy też wykonujące zlecone przewozy. Tworzy się duży, zintegrowany system małej kolei. Tak dzieje się w niemal całej Europie, również na ziemiach będącej wtedy pod zaborami Polski – na Pomorzu i Śląsku, w Wielkopolsce i Galicji.
Do chwili obecnej, niestety, po „małej kolei” przetrwało bardzo niewiele. Pozostały linie, u nas coraz częściej likwidowane. Szczególnie rzadki jest dzisiaj tabor – lokomotywy i wagony budowane specjalnie do obsługi lokalnych przewozów. Mimo to udało się odnaleźć i ocalić poszczególne egzemplarze. Kolekcja Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei zawiera kilka eksponatów, pochodzenia „prywatnego”, które zestawione razem mogą stanowić kompletny pociąg pasażerski lokalnej linii normalnotorowej, niemal identyczny ze stosowanymi na Dolnym Śląsku lub Pomorzu na przełomie XIX i XX wieku. W skład kompletu wchodzą: dwuosiowy parowozik oraz dwa lub trzy dwuosiowe, lekkie wagoniki pasażerskie. Obecnie wszystkie te pojazdy oczekują lub są w trakcie naprawy.
Pojazdy pociągu wyprodukowały w latach 1889-1925 zakłady:
- Parowóz TKb nr 2: Orenstein & Koppel AG Berlin-Drewitz (numer fabryczny : 10672/1925);
- Wagon bagażowy/klasy IV nr 111 168: L. Steinfurt AG Königsberg (rok : 1889);
- Wagon klasy III Kreisbahn Briesen nr 2: Beuchelt & Co Grünberg (rok : 1898)
- Wagon klasy I/II nr 014506 ABi: Gebrüder Hofmann AG Breslau (rok : 1897)