Parowóz przemysłowy TKb nr 2
Parowóz TKb nr 2 jest typowym przykładem, budowanych (w większości ze znormalizowanych elementów) jednostkowych konstrukcji dla potrzeb przemysłu. Parowozy tego typu, na potrzeby dużych zarządów kolejowych budowano jedynie do lat dziewięćdziesiątych XIX wieku. W okresie późniejszym zamawiano je już tylko dla zakładów przemysłowych oraz dla lokalnych linii kolejowych, eksploatowanych przez przedsiębiorstwa municypalne lub prywatne. W takich dostawach specjalizowały się dwie firmy niemieckie produkujące parowozy – Krauss-Maffei oraz Orenstein & Koppel.
Lokomotywki przystosowano do krótkich tras: 10-30 km. Nie prowadziły osobnego pojazdu na zwiększone zapasy wody i paliwa (tendra). Zaopatrywano je w kotły i silniki parowe o małej mocy – rzędu 150 – 300 KM. Dzięki temu, maszyny były bardzo oszczędne i tanie w eksploatacji. A jako stosunkowo lekkie, nie wymagały kosztownie skonstruowanych torowisk i mostów.
Parowozy kolei lokalnych związane były w dużej mierze z terenami dzisiejszej Polski. Poszczególne pojazdy oddawano do służby w ówczesnych lokalnych – prywatnych kolejach pruskich w okolicach Poznania, Gdańska, Szczecina i Wrocławia. Setki tego typu maszyn znajdowało zatrudnienie także na bocznicach przemysłu we wszystkich zaborach i później w Polsce niepodległej. Do dzisiaj, z dużej ilości użytkowanych egzemplarzy, zachowało się niewiele. Tylko jeden z nich, właśnie będący w kolekcji Stowarzyszenia, zbudowano specjalnie dla polskiego zakładu przemysłowego.
Dwuosiowy parowóz TKb nr 2 wykonano w 1925 roku, na zamówienie znajdującej się w okolicach Kutna Cukrowni „Dobrzelin”. Skonstruowany jeszcze według XIX-wiecznych kanonów produkcji, ma m.in. typowe dla firmy Orenstein & Koppel rozwiązania kotła, armatury i podwozia. Zastosowano również charakterystyczny dla maszyn z tych zakładów ogólny kształt i rzucający się w oczy stożkowy komin.
Cukrownia przyjęła do eksploatacji lokomotywkę jako „2″ i skierowała ją do obsługi swej trzykilometrowej bocznicy łączącej zakład ze stacją kolejową w Żychlinie. Przy tej pracy parowóz przetrwał do około 1975 roku. W kilkanaście lat później, oczekujący złomowania parowozik został podarowany Polskiemu Stowarzyszeniu Miłośników Kolei jako cenny zabytek kultury technicznej. Obecnie trwają prace przy naprawie podwozia, budki maszynisty i skrzyń węglowych. Naprawa kotła – oczekuje na sponsora.
Podstawowe dane techniczne
- szerokość toru: 1435 mm
- układ osi: 0-2-0
- nadprężność pary: 12 atm
- powierzchnia ogrzewalna kotła: 32,8 m2
- powierzchnia rusztu: 0,6 m2
- typ silnika: bliźniaczy
- prędkość maksymalna: 35 km/h
- masa w stanie służbowym: 16,1 t
- zapas węgla / wody: 0,3 t / 2 m3
- długość ze zderzakami: 6785 mm
Parowóz TKb nr 2 wyprodukował w 1925 r. zakład:
- Orenstein & Koppel AG Berlin-Drewitz (numer fabryczny: 10672/1925)