Groby kolejarzy na Starych Powązkach

Grób Stanisława Wysockiego, Powązki 2008

Wśród miliona osób pochowanych na Starych Powązkach w Warszawie spoczywa wielu kolejarzy. Znane są groby kilkuset – i tych znakomitych, o których można pisać obszerne prace naukowe, i tych zwyczajnych znanych tylko z imienia i nazwiska, funkcji podanej na płycie nagrobka. Pośród nich ten najważniejszy to pomnik inżyniera Stanisława Wysockiego (Busko, 14 kwietnia 1805 – Warszawa, 21 maja 1868), pioniera kolejnictwa polskiego, projektanta i budowniczego Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, pierwszej linii kolejowej na terenie Królestwa Polskiego. Dziekan inżynierów polskich – tak współcześni nazywali Wysockiego – spoczął w alei katakumbowej (filar 6/7).

W czasie przygotowań do obchodów 140. rocznicy uruchomienia pierwszego odcinka DŻWW (w pierwszej połowie lat 1980-tych) grób odnalazł nasz kolega Marek Moczulski, wtedy pracownik Muzeum Kolejnictwa, które następnie wystąpiło do Towarzystwa Opieki nad Zabytkami o pomoc w odrestaurowaniu pięknego nagrobka o dużej wartości artystycznej. W działania te zaangażowany był także inny ówczesny pracownik Muzeum Kolejnictwa, nieżyjący już dziś autor wielu publikacji fachowych z zakresu prowadzenia ruchu pociągów, p. Alojzy Karpiński.

Do popularyzowania tego przedsięwzięcia włączył się Tygodnik Kolejarza „Sygnały”. Renowację grobu ukończono w 1987 r. Fachowe wykonawstwo prac zapewnił Komitet Opieki nad Starymi Powązkami.

Od 1987 r. z inicjatywy członków Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei przy grobie Wysockiego w każdą rocznicę uruchomienia pierwszego odcinka „wiedenki” (było to 14 czerwca 1845 r.) są organizowane okolicznościowe spotkania. Kwiaty i znicze przypominają przechodniom, że Warszawa i kolejarze nie zapomnieli o swojej, a jednocześnie najbardziej polskiej z polskich dróg żelaznych.

Od czasu odrestaurowania grobu minęło już ćwierć wieku. Sąsiedztwo ruchliwych ulic wielkiego miasta, usytuowanie grobu w zacienionym miejscu zostawiło ślady, które każą ponownie podjąć trud jego restauracji, już nie tak gruntownej i kosztownej, ale z wykorzystaniem nowych, nie znanych 25 lat temu środków. Na cel ten są potrzebne znaczące środki finansowe.

Wszystkich, którzy zechcą się przyłączyć do prowadzonej przez Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei oraz Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa akcji odnowienia zabytkowego grobu informujemy, że środki na ten cel można wpłacać na konto PSMK: 52 1240 6218 1111 0000 4617 3535, koniecznie z dopiskiem „grób Wysockiego”.

Jako pierwsza, jeszcze przed ogłoszeniem apelu w prasie i Internecie, cegiełkę na ten cel przekazała ZOZ NSZZ „Solidarność” PKP Energetyka S.A. Zakład Lubelski. Na wniosek jej przewodniczącego, p. Adama Szczerbatki konto restauracji grobu Wysockiego zostało zasilone kwotą 500 zł.

Patronat medialny nad akcją objęły czasopisma „Kurier Kolejowy” i „Solidarność w PEELKA”.

Na górę strony